ငယ္ငယ္တုန္းက စာအုပ္ဆုိင္ကေလး

ငယ္ငယ္တုန္းက စာအုပ္ဆုိင္ကေလး



(မဂၢဇင္းစာမ်က္ႏွာဓာတ္ပံု seesein shin)


၁၉၇၉ ၾသဂတ္စ္လမွာ ေဖေဖနဲ႔ေမေမဟာ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္တစ္ခုကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ သူငယ္တန္းကို စတက္ေနခ်ိန္ေပါ့။ ကၽြန္မနာမည္ကို ဆုိင္နာမည္မွည့္ေပးထားတဲ့ စာအုပ္ဆိုင္ကေလးတစ္ဆိုင္ဟာ စာအုပ္အနည္းငယ္နဲ႔ အစျပဳခဲ့တယ္။ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚက ရြာကေလးတစ္ရြာမွာ အဲဒီဆိုင္ကေလးကို ဖြင့္ခဲ့ၾကတာပါ။ ရြာကေလးလို႔ ခ်စ္စဖြယ္ေကာင္းေအာင္ ေျပာရေပမယ့္လည္း တကယ္ေတာ့ ရြာႀကီးလို႔ေျပာရမယ္။ လူမႈေရး စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး တိုက္နယ္ေဆးရုံရွိ၊ အထက္တန္းေက်ာင္းရွိတဲ့ ရြာႀကီးတစ္ရြာပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီရြာမွာ စာအုပ္အငွားဆုိင္ေကာင္းေကာင္း မရွိခဲ့ဘူး။ တခ်ိန္ကရွိခဲ့တဲ့ စာအုပ္အငွားဆိုင္ တစ္ဆိုင္ကလည္း ကၽြန္မတို႔ေျပာင္းေရႊ႔လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဖ်က္သိမ္းစျပဳေနပါၿပီ။

စာအုပ္အငွားဆုိင္ေလးကို ကာတြန္း၊ရုပ္ျပစာအုပ္ ၁၂ အုပ္နဲ႔ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆုိင္ဖြင့္ရက္က လလယ္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ လကုန္မွ မဂၢဇင္းအသစ္ေတြဝယ္ၿပီး စာအုပ္စင္ကို ထပ္ျဖည့္ခဲ့တယ္လို႔  ေမေမကေျပာျပပါတယ္။ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြ ျဖည့္စြက္ရတဲ့ အခါ အိမ္ရွင္မ ဒါမွမဟုတ္ မွီခို လို႔ ထံုးတမ္းစဥ္လာအတိုင္း တစ္သက္လံုး ေဖာ္ျပခဲ့ရေပမယ့္လည္း သိမ္းထုတ္ေသခ်ာရုံသာမက တိုးပြားခိုင္မာေအာင္ပါ ေရာက္ေလရာမွာ တႏိုင္တပိုင္လုပ္ကိုင္ခဲ့သူ ေမေမ့အတြက္ေတာ့ အဲဒီစာအုပ္ဆုိင္ကေလးဟာ ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရးေလးတစ္ခုရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈမွတ္တုိင္ တစ္တိုင္ပါ။

ဆိုင္ဖြင့္တဲ့ေန႔မွာ ေစ်းဦးေပါက္ ငွားခဲ့ရတဲ့ စာအုပ္ကေတာ့ “ဓားငေကာင္း” ဆိုတဲ့ ရုပ္ျပစာအုပ္တစ္အုပ္ လို႔ မွတ္မိေနခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ရုပ္ျပစာအုပ္ေတြရဲ႕ အရြယ္အစားဟာ မဂၢဇင္းေတြလို အႀကီးဆိုက္ဇ္ေတြ မရွိေသးပါဘူး။ ဆိုင္ဖြင့္ခါစ ရက္ေတြမွာ မဂၢဇင္းနဲ႔ ဝတၳဳစာအုပ္ေတြကို လူေတြက မငွားၾကေသးဘဲ ရုပ္ျပေတြ ကာတြန္းေတြသာ ငွားရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ စာအုပ္ဆိုင္ကေလးဟာ ရြာမွာေနထိုင္ၾကသူေတြကို သုတရသစာမ်ိဳးစံု ဖတ္ျဖစ္ေအာင္ တြန္းအားေပးတဲ့ အဓိကေနရာေလးတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

မဂၢဇင္းေတြထဲမွာေတာ့ စစခ်င္းမွာ ျမဝတီ၊ ေငြတာရီ နဲ႔ စႏၵာကို တင္ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ျမဝတီနဲ႔ ေငြတာရီဟာ ယေန႔ေခတ္ ျမဝတီ ေငြတာရီနဲ႔ ကြဲျပားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ရုပ္ရွင္မင္းသား ဝင္းဦးစီစဥ္တဲ့ စႏၵာ မဂၢဇင္းဟာ အရမ္း ေပါက္ေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ စႏၵာထဲက ဦးဦးပံုေျပာမယ္ တို႔ ဆရာနႏၵသူရဲ႕ ပုဂံဇာတ္လမ္းေတြကို အခုအခ်ိန္အထိ အမွတ္ရပါေသးတယ္။   စာအုပ္ဆိုင္ စဖြင့္ဖြင့္ခ်င္းမွာ မဂၢဇင္းစာအုပ္ေတြကို သိပ္မဖတ္ၾကလို႔ တင္ရတာ အရႈံးေပၚတယ္လို႔ ေမေမက ျပန္ေျပာျပတယ္။ စာအုပ္ငွားခကေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ တန္ဖိုးရဲ႕ ၁၀ရာခိုင္ႏႈန္း သတ္မွတ္ေလ့ ရွိတယ္။ မဂၢဇင္းတစ္အုပ္ကို အဲဒီတုန္းက ဝယ္ေစ်း၅က်ပ္ ဒါမွမဟုတ္ ၇ က်ပ္ေလာက္ရွိတာဆိုေတာ့ တစ္ရက္ငွားရင္ ျပားငါးဆယ္ ျပားခုနစ္ဆယ္ ျဖစ္ပါတယ္။။ ဆယ္ခါငွားရရင္ အရင္းေက်ပါတယ္။ ရြာက စာဖတ္သူေတြကို မဂၢဇင္းဖတ္ဖို႔ တိုက္တြန္းရပါတယ္။  စစ္ျပန္ ေပၚလာေတာ့  သမိုင္းေၾကာင္းေတြ အခန္႔အထည္ေတြ ဖတ္ခ်င္သူေတြ စိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ေသြးေသာက္၊ ရႈမဝ၊ မိုးေဝ စသည္ျဖင့္ မဂၢဇင္းေတြ စာအုပ္စင္ေပၚမွာ ပိုမ်ားလာပါတယ္။

မဂၢဇင္းဖတ္ရႈသူေတြ မ်ားလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ တစ္ဘက္ကလည္း မဂၢဇင္းေတြ ပိုထြက္လာၾကပါတယ္။ ေပဖူးလႊာဟာ တေက်ာ့ျပန္ေခတ္စားလာပါတယ္။ ကၽြန္မက ေပဖူးလႊာထဲမွာ ပါတဲ့ ဘာသာျပန္ပံုျပင္ေလးေတြကို မလြတ္တမ္းဖတ္ခဲ့တာ မွတ္မိပါေသးတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေသာင္းေျပာင္းေထြလာရယ္စရာဆိုတဲ့ မဂၢဇင္းမွာ ေသာင္းေျပာင္းေထြလာ ဆိုတဲ့ စာလံုးက အႀကီးႀကီးပါ။ ေနာက္ေခတ္မွာေတာ့ ရယ္စရာဆိုတဲ့စာလံုးက ပိုႀကီးလာၿပီး အခုေတာ့ ေသာင္းေျပာင္းေထြလာဆိုတာ မရွိေတာ့ပါဘူး။ စာေပလုပ္သားမဂၢဇင္းကိုေတာ့ ကၽြန္မငယ္ငယ္က နည္းနည္း ပ်င္းစရာေကာင္းတယ္လို႔ ထင္ခဲ့တယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မဂၢဇင္းေတြဟာ အမ်ိဳးအစားလည္း စံုလင္လာၾကပါတယ္။   စံပယ္ျဖဴမဂၢဇင္းနဲ႔ လံုမေလးမဂၢဇင္းတို႔ဟာ အမ်ိဳးသမီးမဂၢဇင္းေတြပါ။ အဲဒီမွာပါတဲ့ စကၠဴေခါက္နည္း၊ တံျမက္စည္းလုပ္နည္း၊ ပန္းထိုးနည္း၊ ဟင္းခ်က္နည္း  စတာေတြကို ကၽြန္မတို႔ လိုက္လုပ္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ရုပ္ရွင္မဂၢဇင္း၊ ရုပ္ရွင္မ်က္မွန္နဲ႔ ရုပ္ရွင္အျမဳေတ ဆိုၿပီး ရုပ္ရွင္အထူးျပဳ မဂၢဇင္းေတြလည္း မ်ားလာပါတယ္။ ေစာေစာကတည္းက ထုတ္ေဝေနခဲ့တဲ့ သေျပကေတာ့ ဂီတအထူးျပဳလို႔ဆိုရမယ္။ သေျပမဂၢဇင္းထဲမွာ ေခတ္ေဟာင္းသီခ်င္း၊ ဓမၼသီခ်င္း၊ စတီရီယိုသီခ်င္းနဲ႔ လူငယ္သေျပအားမာန္ေဝဆိုတဲ့ လူငယ္သီခ်င္း အဲဒီလို သီခ်င္းေတြကို က႑ခြဲၿပီး လစဥ္ တစ္ပုဒ္စီ ေဖာ္ျပခဲ့တာကို အမွတ္ရမိတယ္။

ပန္ ရုပ္စံု မဂၢဇင္းဆိုၿပီး ပန္းခ်ီအႏုပညာအေၾကာင္းေတြ အသားေပးေဖာ္ျပတဲ့ မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္ကိုလည္း အမွတ္ရေနပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ အဲဒီထဲက ဆရာဦးဘၾကည္ရဲ႕ အေျခခံပံုဆြဲနည္းေတြကို လိုက္ဆြဲၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာ သိပၸံမွဴးတင္ စီစဥ္တဲ့ သိပၸံမဂၢဇင္းထဲက Star War ၾကယ္တာရာစစ္ပြဲ ရုပ္ရွင္ကို ျပန္ေရးထားတဲ့ အခန္းဆက္ရုပ္ျပကို ကၽြန္မ ေစာင့္ဖတ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။  အံ့ဖြယ္သုတ၊ သုတအံ့ဖြယ္ ဆိုတဲ့ မဂၢဇင္းေတြလည္းရွိခဲ့တယ္။ မႈခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ဆရာနီေလးေမာင္စီစဥ္တဲ့ မႈခင္းစာေစာင္အပါအဝင္ လစဥ္ထုတ္မဂၢဇင္းေတြရွိခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ ၁၉၈၀ ဝန္းက်င္ကာလေတြမွာ ျမန္မာ့ဇာတ္သဘင္ကလည္း ႏိုင္ငံတဝွမ္းမွာ ေရပမ္းစားေအာင္ျမင္ေနတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ သဘင္မဂၢဇင္း ဆိုၿပီးေပၚထြက္လာပါတယ္။ အဲဒီမဂၢဇင္းမွာ ဇာတ္မင္းသားတစ္လက္ရဲ႕ ေရာင္စံုဓာတ္ပံုကို art paper နဲ႔ မဂၢဇင္းျပည့္ ေခါက္ခ်ိဳးထားတဲ့ စာမ်က္ႏွာတစ္ရြက္ အၿမဲပါပါတယ္။  ပထမပိုင္းေတာ့ စာဖတ္သူေတြ ခံစားႏိုင္ေစဖို႔ ဒီလိုပဲထားလိုက္တာပါပဲ။ ေနာက္ေတာ့ ျဖဳတ္ယူထားသူေတြ ရွိလာတာနဲ႔ စာအုပ္မငွားခင္ အဲဒီစာရြက္ကို အရင္ ျဖတ္ထားၿပီး ဆိုင္မွာပဲ ကပ္ထားရတယ္။ အခုေခတ္ေတာ့ အဲဒီလို စကၠဴအေကာင္းနဲ႔ မင္းသား၊မင္းသမီး၊ေမာ္ဒယ္ ပံုေတြဟာ မဂၢဇင္းေတြထဲမွာ ျပည့္လွ်ံေနပါၿပီ။ ဇာတ္သဘင္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေနာက္ထပ္ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ စာေစာင္တစ္ခုကေတာ့ ၾကည္သာ(ပြဲႀကိဳက္ခင္) စီစဥ္တဲ့ ပြဲႀကိဳက္သူ ဆိုတဲ့ စာအုပ္ပါ။ သူက မဂၢဇင္းအရြယ္လည္း မဟုတ္၊ ဝတၳဳအရြယ္လည္း မဟုတ္တဲ့ အလယ္အလတ္ပါ။ အခုေတာ့လည္း တခ်ိန္က အလြန္ထြန္းကားခဲ့တဲ့ ဇာတ္သဘင္ေတြဟာ အထူးျပဳစာေစာင္တစ္ေစာင္အျဖစ္ ထုတ္ေဝရေလာက္တဲ့ အေနအထား မရွိေတာ့ပါဘူး။

၁၉၈၄ ခုႏွစ္မွာ ဆရာျမတ္ထန္စီစဥ္တဲ့ ခ်ယ္ရီမဂၢဇင္းဟာ စာဖတ္သူေတြ အထူးစိတ္ဝင္စားၾကတဲ့ က႑ေတြနဲ႔ ဆန္းသစ္စြာ ေပၚထြက္လာပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက မွတ္မွတ္ရရ အမွတ္ ၁ မ်က္ႏွာဖံုးက ခ်ယ္ရီပန္းေလးေတြပံုနဲ႔ပါ။ ခ်ယ္ရီအမွတ္၂ ထြက္လာတဲ့အခါ မို႔မို႔ျမင့္ေအာင္က မိတ္ကပ္ရဲရဲ လည္ဟိုက္ ဂါဝန္အနီေလးနဲ႔ ေဒါက္ဖိနပ္ကို ငံု႔ကိုင္ေနတဲ့ မ်က္ႏွာဖံုးနဲ႔ပါ။ အဲဒီမ်က္ႏွာဖံုးဟာ အေတာ္ေလး ေဟာ့သြားပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေျပာၾကတာကေတာ့ အဲဒီမ်က္ႏွာဖံုးကို ဦးေနဝင္းက ျမင္တဲ့အခါ ဒါ ျမန္မာမွ ဟုတ္ရဲ႕လားဆိုၿပီး အမ်က္ေတာ္ရွခဲ့သတဲ့။ အဲဒီကာလ အေတာအတြင္းေတြမွာ မဂၢဇင္းစာေစာင္ေတြမွာ လည္ဟိုက္တာ ေပါင္ေပၚတာေတြကို ေငြမင္နဲ႔ ဖံုးအုပ္ထားတာေတြကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရပါေတာ့တယ္။ မဆလေခတ္က ဆင္ဆာေပၚလစီတစ္ခုပါ။ ခ်ယ္ရီမဂၢဇင္းထဲက ပင္တိုင္က႑ေတြထဲမွာ ဆရာေမာင္သစ္ရဲ႕ေဆာင္းပါးေတြ၊ အားက်ေစခ်င္လြန္းလို႔ ဆိုတဲ့ ထူးခၽြန္သူေတြနဲ႔အင္တာဗ်ဴးက႑၊ ဆရာႀကီးဦးသုခရဲ႕စာေတြ၊ ၿပီးေတာ့ ကာတြန္းဆရာေသာ္ကရဲ႕ ခ်စ္လြန္းသူ ဆိုတဲ့ ေခြးဇာတ္လမ္း အခန္းဆက္ ရုပ္ျပကာတြန္း အစရွိတဲ့ က႑ေတြကို အခုထက္ထိ ကၽြန္မအၿမဲ အမွတ္ရေနခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဆရာခင္ေမာင္ျမင့္ရဲ႕ မေဟသီ မဂၢဇင္းထြက္လာပါတယ္။ မေဟသီဟာ စာအုပ္ဆိုင္ပိတ္ခ်ိန္မွာ အငွားရဆံုး မဂၢဇင္းအျဖစ္ ထိပ္ဆံုးက ရပ္တည္က်န္ခဲ့ပါတယ္။

အခုေခတ္ကြာလတီ မဂၢဇင္းေတြလို စာရြက္သား မေကာင္း၊ ေဆးေရာင္မစံုလင္ေပမယ့္ အဲဒီတုန္းက မဂၢဇင္းေတြမွာ ဖတ္ခ်င္စရာေတြ ျပည့္ႏွက္ေနၿပီး ေၾကာ္ျငာကလည္း အနည္းငယ္သာပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ဝတၳဳတိုေရႊေခတ္လို႔ ေျပာရေလာက္ေအာင္လည္း ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္။ စံပယ္ဦး မဂၢဇင္းဆိုရင္ တျခားဘာအေၾကာင္းအရာမွ မပါဘဲ ဝတၳဳတိုေတြခ်ည္းသက္သက္ စုစည္းထားတဲ့ ဝတၳဳတိုမဂၢဇင္းပါ။    ဆရာမဂ်ဴးကိုလည္း ကၽြန္မက ရႈမဝမဂၢဇင္းထဲက ဝတၳဳတိုမွာ စၿပီး သတိထားမိခဲ့တာပါ။ ဆရာမရဲ႕ တင္ျပပံုနဲ႔ ဇာတ္ကြက္ေတြဟာ ကၽြန္မအဖို႔ ဆန္းသစ္ထူးျခားေနလို႔ အလြန္စိတ္ဝင္စားမိပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔စာအုပ္ဆုိင္ ပိတ္ၿပီး တျခားၿမိဳ႕ေတြကို ေျပာင္းေရႊ႕သြားတဲ့အခါ “သူမ၏မိုး” “အနီးဆံုးခရီးသို႔အေဝးဆံုးအခ်ိန္” စတဲ့ ဝတၳဳတိုတခ်ိဳ႕ ပါတဲ့ မဂၢဇင္းေတြကို အခ်ိန္အေတာ္ၾကာၾကာအထိ ကၽြန္မက ဆက္သိမ္းထားခဲ့ပါေသးတယ္။ “အမွတ္တရ” ဝတၳဳထြက္ၿပီး နာမည္ထင္ရွားလာခဲ့တဲ့အခါ ဝတၳဳတိုေတြကတည္းက ႏွစ္သက္ရတဲ့ စာေရးဆရာမတစ္ေယာက္မို႔ ပိုဝမ္းသာခဲ့ရပါတယ္။

စာအုပ္ဆိုင္ဖြင့္ခါစက ေဖေဖ ကိုယ္ပိုင္ဖတ္ရႈဖို႔ စုေဆာင္းထားတဲ့ စာအုပ္ေတြကို တင္ၾကည့္ေသးတယ္။ တကၠသိုလ္ဘုန္းႏိုင္တို႔ မင္းေက်ာ္တို႔ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ စာဖတ္သူေတြက လတ္တေလာ အသစ္ထြက္လာတဲ့ စာေရးဆရာေတြကိုပဲ ပိုေတာင္းဆိုၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ စာအုပ္ဆိုင္ဖြင့္ခါစ ကာလမွာ လံုးခ်င္းဝတၳဳေတြထဲ လတ္တေလာ ေရပမ္းစားေနသူေတြကေတာ့ ခင္စိန္လိႈင္၊ ကလ်ာ(ဝိဇၨာသိပၸံ)၊ ခိုင္ယဥ္မြန္ စတဲ့ ဆရာ၊ဆရာမေတြပါ။ ဟာသစာေရးဆရာကေတာ့ ၾကဴေမႊးပါ။(ထပ္ခါထပ္ခါ ေဖာ္ျပရတာ ေထာက္ၿပီး ရွည္တဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ဆရာ၊ဆရာမ ဆိုတာကို ျဖဳတ္ၿပီး ကေလာင္နာမည္ကိုသာ ေရးသားပါမယ္။ ဆရာ၊ဆရာမတို႔အေပၚ အ,ဂါရဝ ျဖစ္သြားခဲ့ရင္ ခြင့္လႊတ္ပါ။) ေဆြေဆြေအာင္၊ ေဝေဝေအာင္၊ ေနႏြယ္ဇင္ျမင့္၊ မမိုးေျမ၊ စုလွျဖဴ တို႔ ေခတ္စားလာပါတယ္။ မဟူရာ(လြိဳင္ေကာ္)၊ ေကာလ္ထန္ေမာရီယယ္ စတဲ့ စာေရးဆရာေတြလည္း ေပၚလာပါတယ္။ (အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ တကယ့္အစီအစဥ္တိတိက်က်ေတာ့ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မွာပါ။ စာအုပ္ေတြအေၾကာင္း ကၽြန္မတို႔မိသားစုေတြၾကား ဒီလိုပဲျပန္ၿပီး ေျပာၾကတဲ့အခါ အဲဒီတုန္းက ဆိုင္မွာအငွားသြက္ခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာေတြရဲ႕ နာမည္ေတြ အစီအရီေပၚလာပါတယ္။)

အငွားရဆံုး ဝတၳဳေတြထဲမွာ ျမင့္ေမာင္ေမာင္၊ ေမာင္သာျပည့္ တို႔ဟာလည္း တစ္ေခတ္တစ္ခါက ထိပ္ဆံုးမွာ ရွိေနပါတယ္။ ေနႏြယ္ဇင္ျမင့္ရဲ႕သမီး လမင္းမိုမို ေပၚလာတဲ့အခါ ပထမဆံုးစာအုပ္ကစၿပီး ပရိသတ္ရဲ႕ စိတ္ဝင္စားမႈကို ခံရပါတယ္။  ေမာင္စိန္ဝင္း (ပုတီးကုန္း)ဟာ အားလံုးတန္းစီ ေစာင့္ဖတ္ၾကတဲ့ ဘက္ဆဲလားအျဖစ္ ဆုိင္မွာ ေနရာယူလာပါတယ္။ လူငယ္လူရြယ္ ေက်ာင္းသားအရြယ္ေတြရဲ႕ အသည္းစြဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမတုိင္ခင္ကေတာ့ ၿငိမ္းေက်ာ္နဲ႔ ႏြမ္ဂ်ာသိုင္းတို႔ရဲ႕ ဝတၳဳေတြဟာ ထိပ္တန္း အငွားရဆံုး အခ်စ္ဝတၳဳေတြပါ။  ကၽြန္မတို႔ဆုိင္ဖြင့္တဲ့ ကာလအတြင္းမွာ ေမာင္စိန္ဝင္းဟာ အငွားရဆံုးစာရင္းမွာ အခ်ိန္အၾကာဆံုး ရပ္တည္ခဲ့တယ္လို႔ ေမေမက ေျပာျပပါတယ္။ မိုးမိုး(အင္းလ်ား)၊ ေမာင္သာရ၊ ႏုႏုရည္(အင္းဝ)၊ မစႏၵာ တို႔လို ဘဝသရုပ္ေဖာ္ဘက္ လႊမ္းတဲ့ ဝတၳဳမ်ိဳးေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံျခားဘာသာျပန္ ဝတၳဳေတြကေတာ့ အငွားရဆံုး ဆုိတာမ်ိဳးထက္  စာေပလိုက္စား ခံစားတတ္သူေတြကသာ အထူးရွာေဖြ ဖတ္ၾကတာမ်ိဳးပါ။ အေပ်ာ္ဖတ္လို႔ လူေတြေျပာၾကတဲ့ ဝတၳဳမ်ိဳးေတြ၊ အခ်စ္ဝတၳဳမ်ိဳးေတြ၊ စြန္႔စားခန္း လွ်ိဳ႕ဝွက္သည္းဖိုဝတၳဳမ်ိဳးေတြကေတာ့ ဘယ္ေခတ္ဘယ္အခါမွာမဆို ဖတ္သူဦးေရ ပိုမ်ားခဲ့ပါတယ္။

ေရႊဥေဒါင္း ဒဂုန္ေရႊမွ်ား ေခတ္တို႔ ေဆြလိႈင္ဦးေခတ္တို႔ကို ေက်ာ္လြန္ခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့ အဲဒီ၁၉၈၀ ဝန္းက်င္မွာေတာ့ မင္းသိခၤရဲ႕ စံုေထာက္ဝတၳဳေတြနဲ႔ ဂမၻီရဆန္တဲ့ဇာတ္လမ္းေတြဟာ သီးသန္႔လိုင္းတစ္မ်ိဳးနဲ႔ အထူးသျဖင့္ ေယာက္်ားေလး စာဖတ္ပရိသတ္ရဲ႕ စိတ္ဝင္စားမႈကို ခံရပါတယ္။ ေယာက်္ားေလး ပရိသတ္ေတြ ေနာက္ထပ္ အထူးစိတ္ဝင္စားတာကေတာ့ သိုင္းဝတၳဳေတြပါ။ တရုတ္သိုင္းဘာသာျပန္ ဝတၳဳေတြကို စာဖတ္သူေတြက ေမးလာၾကေတာ့ စာအုပ္ဆုိင္ဖြင့္စ အေစာပိုင္းကာလက စၿပီး ဆိုင္မွာ တင္ခဲ့ပါတယ္။ တကၠသိုလ္ ဝင္းႂကြယ္၊ ဘုန္းႂကြယ္၊ မုိးေက်ာ္သူ၊ တကၠသိုလ္ ေနလင္းေအာင္ စတဲ့ ဆရာေတြ ဘာသာျပန္တဲ့ သိုင္းဝတၳဳ အတြဲလိုက္ေတြဟာ အငွားရဆံုးေတြပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ သိုင္းဝတၳဳထဲမွာ တကၠသိုလ္ေနလင္းေအာင္က စာဖတ္သူေတြ အႀကိဳက္ဆံုး ထိပ္ဆံုးမွာ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မ ပထမဆံုး အစအဆံုး ဖတ္ခဲ့တဲ့ ဝတၳဳစာအုပ္ဟာ သိုင္းဝတၳဳတစ္အုပ္ပါ။ စာအုပ္ဆိုင္ ပိတ္ၿပီး ေျပာင္းေရႊ႔သြားတဲ့အခါ မေရာင္းဘဲ သိမ္းၿပီးယူသြားခဲ့တဲ့ စာအုပ္ေတြထဲမွာ ကၽြန္မႏွစ္သက္တဲ့ သိုင္းဝတၳဳ အတြဲေတြလည္း ပါပါတယ္။

ဆရာခ်စ္ဦးညိဳနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ထူးထူးျခားျခားေျပာစရာေတြ ရွိပါတယ္။ လကၤာဒီပခ်စ္သူမွာ ဗီလိန္ကို ဇာတ္လိုက္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲခ်ဥ္းကပ္လိုက္တဲ့အခါ ေဝဖန္သံေတြ ဆူညံထြက္လာခဲ့တယ္။ ျမန္မာစာသင္တဲ့ ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဖေဖဟာ ရသစာေပေရးသားျခင္းရဲ႕ သေဘာတရားေတြအတြက္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ထြက္ေနတဲ့ “လကၤာဒီပခ်စ္သူ”နဲ႔ “ႏွင္းေကသရာခ်စ္တဲ့သူရဲေကာင္း” ကို ဖတ္ဖို႔ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသား တပည့္ေတြကို ညႊန္းခဲ့တယ္။ ခက္တာက အဲဒီကာလတုန္းက မိဘအမ်ားအျပားဟာ သားသမီးေတြကို အျပင္စာေတြဖတ္ဖို႔ အားမေပးဘူး။ အထူးသျဖင့္ အခ်စ္ဝတၳဳေတြဖတ္ရင္ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ရည္းစားထားတတ္မယ္လို႔ ထင္ၾကတယ္။ အဲဒီ့အျပင္ စာအုပ္ဆိုင္ဖြင့္ထားတဲ့ ေက်ာင္းဆရာက ညႊန္းတယ္ဆိုေတာ့ အက်ိဳးစီးပြားပဋိပကၡ လိုလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ေမာင္ႏွမေတြကေတာ့ ေက်ာင္းစာမပ်က္ကြက္ရင္ ၿပီးေတာ့ ကိုယ္ဖတ္ေနတဲ့/ကိုယ္ဖတ္ခ်င္တဲ့ စာအုပ္ကို လာငွားသူ မရွိဘူးဆိုရင္ အိမ္မွာရွိသမွ် စာအုပ္ေတြကို ႀကိဳက္သေလာက္ ဖတ္ခြင့္ရပါတယ္။

ဆရာခ်စ္ဦးညိဳရဲ႕ စာအုပ္ေတြဟာ လက္မလည္ေအာင္ အငွားသြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္လတစ္အုပ္ ႏွစ္လတစ္အုပ္ ထြက္ေနၾကတဲ့ လံုးခ်င္းဝတၳဳေတြနဲ႔ ယွဥ္ရင္ေတာ့ အထြက္က်ဲတယ္လို႔ ဆိုႏုိင္ပါမယ္။ လကၤာဒီပခ်စ္သူကို ပန္းခ်ီဝသုန္ေရးဆြဲတဲ့ ရုပ္ျပအေနနဲ႔ ျပန္ထြက္လာတဲ့အခါ တစ္အုပ္ကို ၃၅ က်ပ္က်မယ္လို႔ သိလိုက္ရပါတယ္။ ကာတြန္းရုပ္ျပစာအုပ္ ပံုမွန္တစ္အုပ္ကို ၁၀က်ပ္ေက်ာ္ေက်ာ္ဝယ္ရၿပီး ျပန္ငွားရင္ ၁ က်ပ္ေက်ာ္နဲ႔ ငွားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ၃၅ က်ပ္ဆိုတဲ့ ေစ်းႏႈန္းဟာ အလြန္ကို မ်ားလွပါတယ္။ ၃၅ က်ပ္ဆိုေတာ့ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ငွားေစ်းသတ္မွတ္ရင္ တစ္ရက္ကို ၃ က်ပ္ခြဲ ေစ်းႏႈန္း သတ္မွတ္ရမယ္ဆိုရင္ ငွားသူရွိပါ့မလားလို႔ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေမေမဟာ ဒီစာအုပ္ကို စြန္႔စားၿပီးဝယ္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ စာအုပ္မေရာက္ခင္မွာ ပိုစတာ ကပ္ထားၿပီး ဒီစာအုပ္ေရာက္မယ့္အေၾကာင္းကို ေၾကာ္ျငာထားပါတယ္။ စာအုပ္ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ အဲဒီေစ်းႏႈန္းနဲ႔လည္း လက္မလည္ေအာင္ ငွားရပါေတာ့တယ္။ အႀကိမ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ ငွားရၿပီး အျမတ္ေငြ အမ်ားႀကီးတင္က်န္ေစေအာင္ ေငြရွာေပးခဲ့တဲ့ စာအုပ္မို႔ ဆရာခ်စ္ဦးညိဳကို အၿမဲေက်းဇူးတင္မိတယ္လို႔ ေမေမက ေျပာျပတတ္ပါတယ္။

အဲဒီေခတ္က ရုပ္ျပစာအုပ္ေတြလည္း အလြန္ေခတ္စားခဲ့ပါတယ္။  တခ်ိဳ႕ရုပ္ျပေတြက ပန္းခ်ီဆန္ၿပီး တခ်ိဳ႕ကကာတြန္းဆန္ပါတယ္။ ရာမ၊ နန္းဦး၊ မင္းသိုက္၊ ၿမိတ္ဝင္းထိန္ တို႔ဟာ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ရုပ္ျပေရးဆရာေတြပါ။  တခ်ိဳ႕ရုပ္ျပေတြက်ေတာ့ ျပန္စဥ္းစားတဲ့အခါ  ဇာတ္လိုက္ေတြကိုသာ မွတ္မိေတာ့တာရွိပါတယ္။ ထြန္းမင္းလတ္၊ စံေရႊျမင့္၊ ေနေက်ာက္ခဲ၊ ဒီလံုး၊ ႀကံ႕ဗဟုံး စသည္ျဖင့္ ပင္တိုင္ဇာတ္ေကာင္ေတြဟာ ေက်ာ္ၾကားပါတယ္။ မိုက္မိုက္(ျပည္) တို႔လို ဘဝသရုပ္ေဖာ္ဆန္တဲ့ ရုပ္ျပေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တစ္ဦးေအာင္ျမင္လာရင္ ဆင္တူယိုးမွား လိုက္ေရးလာၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ ရာမ ေခတ္စားလာေတာ့ လကၡဏတို႔ ဒႆတို႔ လိုက္ထြက္လာပါတယ္။ ပန္းခ်ီကိုကိုဝင္းရဲ႕ ေနေက်ာက္ခဲ ေခတ္စားလာေတာ့ ေနေက်ာက္လံုးတို႔ ေနေက်ာက္စိမ္းတို႔ ထြက္လာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ကာတြန္းရုပ္ျပေတြထဲမွာ ေမာင္ေမာင္ေလးရဲ႕ ငျပည့္၊ ေမာင္ဝဏၰရဲ႕ သမိန္ေပါသြပ္၊ ေသာ္က ရဲ႕ အရိုင္း၊ ပိုးဇာရဲ႕ ေလးမြန္ေထြးမြန္တို႔ဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ ကာတြန္းရုပ္ျပေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားဇာတ္ေကာင္ေတြကေန မွီျငမ္းထားတာလို႔ ထင္ပါတယ္။ ကာတြန္းေဆြမင္း(ဓႏုျဖဴ)ရဲ႕ ၿမိဳင္ရာဇာတြတ္ပီကေတာ့ ကၽြန္မတို႔စာအုပ္ဆိုင္ ပိတ္သြားတဲ့ အခ်ိန္ေလာက္မွ တစ္ေခတ္ဆန္းလာခဲ့တာပါ။

ကၽြန္မငယ္ငယ္က မဂၢဇင္းေတြ ဖတ္တဲ့အခါ ပထမဆံုး ရွာေဖြခဲ့တဲ့ စာမ်က္ႏွာက ကာတြန္းပါ။ ၿပီးေတာ့မွ ဝတၳဳတိုေတြ ရွာဖတ္ပါတယ္။ ေနာက္မွ ေဆာင္းပါးေတြဖတ္ပါတယ္။ ကၽြန္မအရမ္းငယ္ေသးတဲ့အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းမွာသင္ရတဲ့ ကာရန္ညီ ရိုးရာကဗ်ာေတြရဲ႕ စပ္ထံုးေတြကို အလြန္စိတ္ဝင္စားေပမယ့္ မဂၢဇင္း ေရွ႕ဘက္ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ ပါတတ္တဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြကိုေတာ့ မခံစားတတ္ပဲ ေက်ာ္ဖတ္မိခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္ကာရန္ကဗ်ာ ဒါမွမဟုတ္ ကာရန္မဲ့ကဗ်ာ ဒါမွမဟုတ္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ လို႔ဆိုၾကတဲ့ ကဗ်ာေတြကို စၿပီး စိတ္ဝင္စားမိတာကေတာ့ ဆရာေမာင္သစ္တည္ (ဆရာႀကီးျမသန္းတင့္) ဘာသာျပန္တဲ့ “လင္ပစ္မညည္းခ်င္း” ဆိုတဲ့ ဘာသာျပန္ကဗ်ာ အခန္းဆက္ မိုးေဝမဂၢဇင္းမွာ ဖတ္လိုက္ရတဲ့အခ်ိန္က အစျပဳပါတယ္။ အာဖရိက ကဗ်ာဆရာ Okot p’ Batek ရဲ႕ Song of Lawino ကဗ်ာပါ။  အဲဒီအခ်ိန္က ကၽြန္မ ငါးတန္းေလာက္ပဲရွိမွာပါ။ ခ်ီလီကဗ်ာဆရာနီရူဒါရဲ႕ သစ္ခုတ္သမားႏိုးၾကားေလ့ာ ဘာသာျပန္ကဗ်ာကို ဆက္ဖတ္ပါတယ္။ အဲဒီ ကဗ်ာေတြကို အရမ္းစိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ဖတ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြ ေရးပံုသားပံုကို ဆက္ၿပီး ဖတ္ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။

ေဖေဖနဲ႔ေမေမတို႔ဟာ စာအုပ္ဆိုင္အတြက္ အျမတ္အစြန္းမေသခ်ာတဲ့ စာအုပ္ေတြကို တင္ရတဲ့အခါ “အိမ္က ကေလးေတြဖတ္ရတာ အျမတ္ပဲ” လို႔ သေဘာထားၿပီး ဝယ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ စာအုပ္အငွားဆိုင္အျဖစ္သာမက တခ်ိဳ႕စာေစာင္ေတြနဲ႔ စာေရးကိရိယာေတြကိုပါ အေရာင္းဆိုင္အေနနဲ႔ တိုးခ်ဲ႕လာပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က ကေလးေတြအတြက္ မရွိမျဖစ္ ဖတ္ၾကတဲ့ ေရႊေသြး၊ ေတဇ၊ တို႔ေက်ာင္းသား၊ မိုးေသာက္ပန္း၊ ဂါဒီးယန္းေတြ ကိုယ္စားလွယ္ယူၿပီး ေရာင္းပါတယ္။ အဲဒီေခတ္ကအခုလို ပုဂၢလိကထုတ္ ဂ်ာနယ္ေတြ ပလူပ်ံေအာင္ ထုတ္ခြင့္မရေတာ့ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ဝင္စားသူေတြအတြက္ ပံုမွန္ထုတ္တဲ့ ပါတီေရးရာ၊ ႏိုင္ငံတကာေရးရာ စာေစာင္ေတြကိုပဲ တင္ရပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ဂါးဒီးယန္းကထုတ္တဲ့ Sunday Supplement ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္စာ ေလ့က်င့္ခန္းစာေစာင္ကို ကုိယ္စားလွယ္ယူ ၿပီး အလယ္တန္း အထက္တန္းေက်ာင္းေတြကို ျဖန္႔ေပးပါတယ္။ အဲဒီစာေစာင္ဟာ တစ္ေစာင္မွ ငါးျပားပဲ ျမတ္တယ္လို႔ ေမေမကေျပာပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီလို စာအုပ္စာေစာင္ေတြကို ရြာမွာ အလြယ္တကူ ဝယ္ရႏိုင္တဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိေတာ့ အေထာက္အကူျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ေမေမက စာအုပ္ဆုိင္ကို အဓိကဦးေဆာင္သူပါ။ ေဖေဖကေတာ့ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္ေတြမွာ ကူညီပါတယ္။ ေငြေၾကးကို တြက္တတ္ခ်က္တတ္လာတဲ့အခါ ကၽြန္မတို႔ေမာင္ႏွမေတြကလည္း စာအုပ္ဆုိင္မွာ ကူထုိင္ေပးၾကပါတယ္။ မနက္မိုးလင္းလာတဲ့အခါ အိမ္ထဲမွာသိမ္းထားတဲ့ စာအုပ္ေတြကို အျပင္ထုတ္ၿပီး စာအုပ္စင္ေပၚစီ၊ ညေနဆုိင္ပိတ္ရင္ အိမ္ထဲကို ျပန္သြင္းတာေတြကို ေန႔စဥ္ကူညီၾကပါတယ္။ စာအုပ္ေတြကိုေတာ့ ပုသိမ္ၿမိဳ႕က ဦးေလးေတြက ဒိုင္ခံဝယ္ေပးၿပီး ေမာ္ေတာ္နဲ႔ ထည့္ေပးၾကပါတယ္။ စာအုပ္ေတြေရာက္လာတဲ့အခါ ၾကာရွည္ခံေအာင္လို႔ ဖလင္ျပားေတြ ကဒ္ထူျပားေတြနဲ႔ စာအုပ္ေတြကို ျပန္ခ်ဳပ္ၾကရပါတယ္။ အစပိုင္းမွာေတာ့ စာအုပ္ေတြကို ဖလင္ျပားခံၿပီး ပင္နဲ႔ရိုက္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ စာအုပ္ေတြကို ႀကိဳးနဲ႔ခ်ဳပ္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္မ ငါးတန္းႏွစ္ေရာက္တဲ့အခါ စာေရးဆရာေတြကို အားက်စိတ္နဲ႔ ဗလာစာရြက္အလြတ္မွာ ဝတၳဳေလးေတြ ကိုယ့္ဘာသာေရး၊ စာအုပ္ေသးေသးေလးေတြလုပ္၊ စင္ေပၚမွာ ေရာတင္ထားၿပီး ခပ္တည္တည္ ေဆာ့ကစားခဲ့တာကိုလည္း သတိရမိပါေသးတယ္။ ဝါသနာပိုး အစထုိးခဲ့တယ္လို႔ ဆုိႏိုိင္ပါမယ္။

ရြာေလးတစ္ရြာက စာအုပ္ဆိုင္ေလးတစ္ဆိုင္မွာ တင္ခဲ့တဲ့ စာအုပ္ေတြအေၾကာင္းကို ျပန္ေျပာျဖစ္ၾကတဲ့အခါ ျမန္မာစာေပေလာကႀကီးတစ္ခုလံုးကို တိတိက်က် မထင္ဟပ္ႏိုင္ေပမယ့္လည္း အဲဒီေခတ္က စာဖတ္သူေတြရဲ႕ ဓေလ့ကို တေစ့တေစာင္းေတာ့ ျပန္ေျပာင္းသတိရေစခဲ့ပါတယ္။  ကၽြန္မတို႔စာအုပ္ဆိုင္က စာအုပ္ေတြကို တရြာလံုး ေနရာအႏွံ႔အျပားက လာငွားၾကတဲ့အျပင္ ရြာမွာငွားဖတ္သူေတြ နည္းပါးသြားတဲ့ စာအုပ္ေဟာင္းေတြကို အနီးအနားက ရြာကေလးေတြကိုလည္း ေရာင္းလို႔၊ငွားလို႔ရပါတယ္။ အငွားအလြန္လိုက္တဲ့ တခ်ိဳ႕ဝတၳဳေတြ တခ်ိဳ႕မဂၢဇင္းေတြကိုေတာ့ တန္းစီသူေတြအတြက္ အဆင္ေျပေအာင္ ႏွစ္အုပ္ သံုးအုပ္ ဝယ္တင္ရတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။ ငွားသူမရွိေတာ့တဲ့ စာအုပ္ေတြဟာ ေဟာင္းသြားေပမယ့္လည္း မပစ္လိုက္ရဘဲ ဝင္ေငြအနည္းငယ္ ထပ္ရပါေသးတယ္။ ကၽြန္မတို႔စာအုပ္ဆုိင္သတင္းကို ၾကားၿပီး ကိုယ္မသိတဲ့ ရြာေတြက စာအုပ္ဆိုင္ကေလးေတြက ကၽြန္မတို႔စာအုပ္ေဟာင္းေတြကို ေမးစမ္းၿပီး လာဝယ္ၾကတာကိုလည္း ႀကံဳရပါေသးတယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ စာအုပ္တခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ ႏွေျမာလို႔ ကၽြန္မတို႔က ျပန္မေရာင္းဘဲ သိမ္းထားတတ္ၾကပါတယ္။ စာအုပ္ဆုိင္ကေလးဟာ ဝန္ထမ္းမိသားစုေလးရဲ႕ စီးပြားေရးကိုလည္း အမ်ားႀကီး ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ စာအုပ္ဆုိင္ဝင္ေငြဟာ အိမ္စားရိတ္ကို ထိန္းတဲ့အျပင္ ေရႊ ေလးက်ပ္ခြဲသားေလာက္ စုႏုိင္ခဲ့တယ္လို႔ ေမေမကေျပာပါတယ္။

စာဖတ္သူေတြဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ၊ အလုပ္သမားေတြ၊ ရပ္ကြက္ထဲက အိမ္ရွင္မေတြ၊ ေစ်းသည္ေတြ စတဲ့ လူတန္းစားမ်ိဳးစံုပါ။ တခ်ိဳ႕ေစ်းသည္ေတြဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔ဆီက တစ္က်ပ္ေက်ာ္နဲ႔ ငွားထားတဲ့ စာအုပ္ကို ဖတ္ၿပီးသြားရင္ ေနာက္တစ္ေန႔ျပန္မအပ္ခင္ ေစ်းထဲမွာ တစ္ခါဖတ္ တစ္မတ္နဲ႔ လက္ဆင့္ကမ္းငွားၾကပါေသးတယ္။ တခ်ိဳ႕လည္း အျမတ္ေတာင္ ထြက္ၾကပါေသးတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္အခါက အပန္းေျဖဖို႔အတြက္ကို လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ စာဖတ္ျခင္းနဲ႔ အခ်ိန္သံုးၾကေလ့ရွိပါတယ္။ တစ္ေန႔တာ ပင္ပန္းသမွ် ရသစာအုပ္တစ္အုပ္ကို စြဲစြဲမက္မက္ စိတ္ႏွစ္ၿပီး ဖတ္လိုက္ရင္ အပန္းေျပသြားၾကတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ရြာမွာ ပံုမွန္ျပတဲ့ ရုပ္ရွင္ရုံဆိုတာလည္း မရွိေတာ့ ပြဲလမ္းတစ္ခုခုမွာ ပိတ္ကားႀကီးေထာင္ၿပီး ျပမွ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ျဖစ္ၾကတာပါ။ ရုပ္ျမင္သံၾကား စေပၚလာေတာ့လည္း လူတိုင္းမဝယ္ႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ ၾကည့္ခ်င္ရင္ သူမ်ားအိမ္မွာ သြားၾကည့္ၾကရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ အဖိုးအခနဲ႔ ျပစားတဲ့ ဗြီဒီယိုရုံေတြ ေပၚလာပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ျမန္မာဗီြဒီယိုဇာတ္လမ္းေတြ မေပၚေသးေတာ့ တရုတ္သိုင္းကား၊ ကုလားကားေတြ အၾကည့္မ်ားၾကပါတယ္။ အခုေခတ္လိုမ်ိဳး အျခားအျခားေသာ အပန္းေျဖစရာ ေဆာ့ကစားစရာေတြ အလွ်ံပယ္ ေပါမ်ားမလာေသးတဲ့အခါ လူေတြဟာ စာပိုဖတ္ျဖစ္ၾကပါတယ္။ စာဖတ္ျခင္းဓေလ့ကလည္း ကူးစက္ပါတယ္။ ရြာမွာ စာအုပ္ဆိုင္ေကာင္းေကာင္း မရွိေသးခင္က မဖတ္ျဖစ္ၾကတဲ့ ပရိသတ္ဟာ စာအုပ္စံုလင္တဲ့ ဆုိင္တစ္ဆိုင္ ေပၚလာတဲ့အခါ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေျပာဆိုဖလွယ္ၾကရင္း စာအုပ္ေတြ ဖတ္ၾကတဲ့ အေလ့အထ ပိုျပန္႔ႏွံ႔လာခဲ့ၾကပါတယ္။

ကၽြန္မတို႔ေမာင္ႏွမေတြ စူးစမ္းလိုစိတ္ အားေကာင္းေနတဲ့ ငယ္ရြယ္ခ်ိန္ခါမွာ ေဖေဖေမေမတို႔က ဒီလုိစာအုပ္အငွားဆိုင္ေလး ဖြင့္ျဖစ္ခဲ့တာဟာ ကၽြန္မတို႔ဘဝအတြက္ အေရးပါတဲ့ အေျခခံအုတ္ျမစ္အေနနဲ႔ အသိပညာေတြကို ခိုင္မာေစခဲ့ပါတယ္။ စာအုပ္မ်ိဳးစံုကေပးတဲ့ သုတရသမ်ိဳးစံုကို ကိုယ့္အိမ္မွာေနရင္းနဲ႔ပဲ ဥာဏ္မီသေလာက္ စုပ္ယူႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ တျခားၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ကို ေျပာင္းတဲ့အခါ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ စာအုပ္ဆုိင္ကေလးကို ျပန္ေရာင္းခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အဲဒီရြာကေလးမွာလည္း ကၽြန္မတို႔လို စံုလင္တဲ့ စာအုပ္ဆုိင္ေလး ေနာက္ထပ္တစ္ဆိုင္ ေပၚထြက္ေနပါၿပီ။ အသစ္ေရာက္လာတဲ့ ေနာက္ၿမိဳ႕ေလးတစ္ၿမိဳ႕မွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ေတြ စာအုပ္ဆိုင္ထပ္မဖြင့္ျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီမွာလည္း သူ႔ေစ်းကြက္နဲ႔သူ ရွိေနၾကပါၿပီ။ ဒီေတာ့ ကၽြန္မတို႔ေတြဟာ စာအုပ္သစ္ ဖတ္ခ်င္ရင္ သူမ်ားဆိုင္က သြားငွားဖတ္ရပါေတာ့တယ္။ အဲဒီအခါမွာေတာ့ ကိုယ့္ဆိုင္မွာလို ေပၚသမွ် အကုန္ဖတ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ကုန္က်စားရိတ္ေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္ဖတ္ရႈလာရပါေတာ့တယ္။

ျမန္မာစာေပကေတာ့ ဆက္လက္ေနဆဲပါ။ စာဖတ္ဓေလ့ေတြလည္း ေျပာင္းလဲလာပါတယ္။ လူေတြ သိပ္မဖတ္ၾကေတာ့တဲ့ စာမ်ိဳးေတြရွိသလို ပိုဖတ္လာၾကတဲ့ စာအမ်ိဳးအစားေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တခ်ိန္ကစာေပေတြ ျပန္ၿပီးပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝလာၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ မသိမသာ တိမ္ျမဳပ္သြားၾကတဲ့ စာေတြလည္းရွိပါတယ္။ စာအုပ္ဆုိင္ကေလး ဖြင့္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ကာလဟာ ကၽြန္မအတြက္ အသက္အရြယ္နဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ စာအဖတ္ျဖစ္ဆံုးကာလ ျဖစ္ခဲ့သလို ေပ်ာ္ရႊင္စိတ္လႈပ္ရွားစရာ အေကာင္းဆံုးလည္း ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ မိဘေတြေက်းဇူးေၾကာင့္ ဒီစာအုပ္ဆုိင္ေလးကုိ ျဖတ္သန္းျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္ေတြဟာ ဘဝမွာ အၿမဲတမ္းအေရးပါေနေတာ့မွာပါ။

ပန္ဒိုရာ
၁၆-၁၇.၆.၂၀၁၄
 (ႏွင္းဆီျဖဴမဂၢဇင္းအမွတ္၂ တြင္ ေဖာ္ျပၿပီး)

(ေနာက္ဆက္တြဲမွတ္စုတို။ ။  ဒီအေၾကာင္းအရာကေလးကို ေရးဖို႔ ေခါင္းထဲမွာ သိမ္းထားခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။ ႏွင္းဆီျဖဳအတြက္ ေဖာင္ပိတ္ခါနီးမွ အျမန္ေရးျဖစ္သြားတယ္။ အျမန္ေရးတာကတစ္ေၾကာင္း၊ ဒါေလးေရးဖို႔ အႀကိမ္ ၃၀ ေလာက္ ျပတ္ေတာင္းျပတ္ေတာင္းနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာေရွ႕ထိုင္ရတာက တစ္ေၾကာင္းေၾကာင့္ အသံုးအႏႈန္းေတြ ထပ္ေနတာတို႔ ထပ္ျဖည့္ႏိုင္ေသးတဲ့ အေၾကာင္းအရာတခ်ိဳ႕ကို သတိမရတာတို႔ ျဖစ္သြားပါတယ္။ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ေထာက္ျပလို႔ ဒီေဆာင္းပါးမွာ ထပ္ေနတဲ့ စကားဆက္အနည္းငယ္ကို စာဖတ္ရေခ်ာေအာင္ ျဖဳတ္လိုက္ပါတယ္။  )