ဒီေန႕ေတာ႕ NUS Law Faculty မွာ Music, Video and Movie File-Sharing: Trends & Implications ဆိုတဲ႕ေဆြးေႏြးပြဲေလး သြားနားေထာင္ၿဖစ္တယ္။ ေခါင္းစဥ္ကိုၾကည္႕လိုက္တာနဲ႕ ေကာ္ပီရိုက္ (copyright) နဲ႕ေတာ႕ ပတ္သက္ၿပီဆိုတာသိႏိုင္ပါတယ္ေနာ္။
ေကာ္ပီရိုက္ဆိုတာကေတာ႕ ၿမန္မာၿပည္မွာသာမက ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ ေရပန္းစားေနသလို ၿပႆနာေတြ အၿငင္းပြားစရာေတြ တပံုၾကီးနဲ႕ ေဟာ႕ေတာ႕ပစ္ပါ။ အထူးသၿဖင္႕ အင္တာနက္နဲ႕သက္ဆိုင္တဲ႕ ေကာ္ပီရိုက္နဲ႕ပတ္သက္တဲ႕ေဆြးေႏြးမႈေတြကိုေတာ႕ ဖိုရမ္မာေတြ ဘေလာ႕ဂ္ဂါေတြ စိတ္၀င္စားၾကမယ္လို႕ထင္ပါတယ္။
သူမ်ားဖန္တီးထားတဲ႕ စာေတြ ရုပ္ရွင္ေတြ သီခ်င္းေတြ ပိုင္ရွင္ခြင္႕ၿပဳခ်က္မပါပဲ အင္တာနက္မွာ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ ရွယ္ၾကတယ္။ ကူးၾကတယ္။ ေဒါင္းလုတ္လုပ္ၾကတယ္။ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕႔ေပါ႕ေလ။ ဒီေနရာမွာ ေကာ္ပီရုိက္ဥပေဒအရ အဲဒါေတြကို လုပ္လို႕ရလား ဒီလိုဆိုရင္ရမလား ဟုိလိုဆိုရမလားဆိုတဲ႕ လူေတြေမးေလ႕ရွိတာေတြကို မေဆြးေႏြးခ်င္ပါဘူး။ ေၿဖလည္း ႏိုး ေတြခ်ည္းထြက္မွာပဲ။ ဒါဆိုအဲဒါေတြ မလုပ္ၾကေတာ႕ဘူးလားဆိုေတာ႕လည္း မဟုတ္ၿပန္ဘူးေလ။ ဥပေဒထဲမွာေရးထားတဲ႕ သတင္းဆိုးေတြဖတ္ၿပၿပီး ဆရာၾကီးလုပ္ဖို႕သက္သက္ဆိုရင္ေတာ႕ ဘေလာ႕ဂ္လို ဖိုရမ္လိုေနရာမ်ိဳးမွာ ဒီအေၾကာင္းလာေရးမိတဲ႕႔ပန္ဒိုရာဟာ ကာလံေဒသံကိုနားမလည္သူအၿဖစ္ ဖိုရမ္မာ ဘေလာ႕ဂါမ်ားရဲ႕ ခဲမိုးေကာင္းခ်ီးေပးၿခင္းကိုပဲ ခံရစရာရွိပါတယ္။ ကိုယ္အပါအ၀င္ လူတိုင္းလုိလုိ ေန႕စဥ္ခ်ိဳးေဖာက္မိေနတဲ႕ အဲဒီဥပေဒေတြထဲမွာ ေရးထားတာေတြကို သိခ်င္ရင္ေတာ႕ ဘယ္သူမဆိုကိုယ္႕ဘာသာဖတ္ၾကည္႕ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပေဒကို သိတာ၊နားလည္တာ၊လိုက္နာတာ ဆိုတာေတြတစ္ခုစီဟာ သီးၿခားက႑ေတြပါ။ ဒီေတာ႕ အဲဒီဥပေဒေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္ကအေၾကာင္းေတြကိုပဲ အဓိကေၿပာခ်င္ပါတယ္။
ပထမဆံုးအေနနဲ႕ ေကာ္ပီရုိက္ဥပေဒေတြဟာဘာေၾကာင္႕ရွိေနရတာလဲ ရွိသင္႕ရတာလဲ ဆိုတာေလးအရင္ေၿပာခ်င္ပါတယ္။ ဥပေဒလို႕ေၿပာလိုက္ရင္ ဟုိဟာမလုပ္နဲ႕ ဒီဟာမလုပ္နဲ႕ ဒါလုပ္ရင္ ဒီအၿပစ္ခံရမယ္ စသၿဖင္႕ လူေတြကို ကန္႕သတ္ဖို႕ က်ဳးလြန္ရင္အၿပစ္ေပးဖို႕ လို႕ပဲသာမန္အားၿဖင္႕ လူေတြကထင္တတ္ၾကပါတယ္။ ေကာ္ပီရုိက္ အပါအ၀င္ အသိဥာဏ္ဆိုင္ရာပိုင္ဆိုင္ခြင္႕ ဥပေဒေတြဟာ အဓိက ကေတာ႕လူေတြကို အခြင္႔အေရးေပးဖို႕ပါပဲ။ ဘာအခြင္႕အေရးေတြေပးမွာလဲ။
ဒီေနရာမွာ ပိုင္ဆိုင္မႈ ပိုင္ဆိုင္ခြင္႕နဲ႕ပါတ္သက္ၿပီးအရင္ရွင္းရမယ္။ လူေတြမွာ ေရႊ႕ေၿပာင္းႏိုင္တဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈ (movable property) (ဥပမာ လက္ကိုင္ဖုန္း၊ နာရီ၊ ေရႊေငြ) နဲ႕ မေရႊ႕ေၿပာင္းႏိုင္တဲ႕ပိုင္ဆိုင္မႈ (immovable property) (ဥပမာ အိမ္၊ေၿမ၊ ၿခံ) ဆိုတာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္လို႕ ေႏွာင္းေခတ္မ်ားကအၾကမ္းဖ်င္းသတ္မွတ္ခဲ႕ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ႕ အသိဉာဏ္နဲ႕ပါတ္သက္တဲ႕ တီထြင္ဖန္တီးမႈေတြကိုပါ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ပိုင္ဆိုင္မႈရွိသင္႕တယ္လို႕ ဆံုးၿဖတ္ခဲ႕ၾကၿပီး အသိဉာဏ္ဆိုင္ရာ ပိုင္ဆိုင္မႈ (intellectual property) ဆိုတဲ႕ အသံုးအႏႈံးနဲ႕ သူနဲ႔ပါတ္သက္တဲ႕ဥပေဒေတြေပၚထြက္လာခဲ႕ပါတယ္။
လူ႕ေလာက ပါတ္၀န္းက်င္ၾကီးတစ္ခုလံုးဟာ လူသားေတြရဲ႕တီထြင္ဖန္တီးမႈေၾကာင္႕သာ တိုးတက္လာရပါတယ္။ ဖန္တီးတတ္တဲ႕အသိဉာဏ္ေၾကာင္႕လူသားေတြ အခုထိ ရွင္သန္ရပ္တည္ေနႏိုင္တာပါ။ ၿခံဳေၿပာရရင္ တီထြင္ဖန္တီးမႈဟာ ၾကိဳဆိုရမယ္႕အရာၿဖစ္ပါတယ္။ အားေပးရမယ္႕အရာၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာမၿငင္းႏိုင္တဲ႕ အမွန္တရားတစ္ခုပါ။
ဒီေတာ႕ ဖန္တီးတီထြင္သူအေနနဲ႕ ဘာမ်ားမက္ေမာစရာရွိလို႕အပင္ပန္းခံရမွာလဲ။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြထဲမွာ အဓိကက ၀ါသနာနဲ႕ အက်ိဳးအၿမတ္ ပါပဲ။ ဖန္တီးတီထြင္သူဟာ ဒီဖန္တီးတီထြင္မႈဟာသူ႕လက္ရာလို႕ အသိအမွတ္ၿပဳခံခ်င္မယ္။ ၿပီးေတာ႕ ဖန္တီးတီထြင္မႈရဲ႔ အက်ိဳးအၿမတ္ကို သူခံစားခ်င္မယ္။ လက္ေတြ႕က်က်ေၿပာရရင္ အနည္းဆံုးေတာ႕ သူ႕အတြက္ရပ္တည္ဖို႕လံုေလာက္မယ္႕ စီးပြားေရး ေငြေၾကးၿဖစ္မယ္။ ခံလည္းခံစားသင္႔ပါတယ္။ အဲဒါဟာ ေနာက္ထပ္ ဖန္တီးတီထြင္မႈေတြ သူထပ္လုပ္ဖို႕အတြက္ တြန္းအားေပးတယ္။ ေဘးကလူေတြအတြက္လည္း သူ႕လို ဖန္တီးတီထြင္ဖို႕ တြန္းအားေပးတယ္။ ဖန္တီးတီထြင္မႈရဲ႕ ႔အသီးအပြင္႕ေတြကိုလည္း လူေတြအားလံုး ခံစားရမယ္။ အင္း .. တန္ရာတန္ေၾကးေတာ႕ ဖန္တီးတီထြင္သူကို ခ်ီးၿမွင္႕ဖို႕လိုမယ္။
အခုေၿပာတဲ႕အထိကိုပဲ လူတိုင္းလက္ခံႏိုင္ၾကတယ္ဆိုရင္ တကယ္ေတာ႕ ကိုယ္ဘာမွဆက္ေၿပာဖို႕ေတာင္ မလိုေတာ႕ပါဘူး။ နိဂံုးခ်ဳပ္လို႕ရပါၿပီ။ ဒါေပမယ္႕ ၿပႆနာေတြက အဲဒီေလာက္လြယ္လြယ္နဲ႕ၿပီးမသြားဘူး။
(ဆက္ရန္)
ဆုံရပ် 1st Dec 2024
-
လူတွေကြားထဲ မသွားဖြစ်တာ
အထူးသဖြင့် ဘာပွဲမှ မသွားဖြစ်တာ
အတော်ကြာသွားတယ်။
ဒါပေမယ့် နှစ်ယောက်ထဲတော့ ထွက်ဖြစ်ပါတယ်။အကိုကြီးလိုက်ပို့လို့ အနီးအနား
ခရီ...
2 weeks ago
No comments:
Post a Comment