Tuesday, September 11, 2012

ႀကိဳးညွိျခင္းကဗ်ာစာအုပ္ကို FM Bagan မွာ ေဆြးေႏြးၾကျခင္း (အပိုင္း ၁)


ႀကိဳးညွိျခင္းကဗ်ာစာအုပ္ကို  FM Bagan မွာ ေဆြးေႏြးၾကျခင္း (အပိုင္း ၁)

(FM Bagan ေရဒီယိုမွာ မင္းခက္ရဲ တင္ဆက္တဲ့ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာေဆြးေႏြးခ်က္ အစီအစဥ္မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ အပိုင္း ၃ ပိုင္းခြဲၿပီး တင္ဆက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကို ပုိ႔ေပးတဲ့ ကိုမင္းခက္ရဲ ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။)

ခုကၽြန္မတုိ႔ ေဆြးေႏြးမယ္႔ အေၾကာင္းအရာကေတာ႔ ႀကဳိးညွိျခင္းလုိ႔  ေခါင္းစဥ္ေပးထားတဲ႔ ေခတ္ေပၚကဗ်ာစာအုပ္တစ္အုပ္   ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီစာအုပ္ဟာ အမ်ဳိး သမီးကဗ်ာဆရာမေပါင္း ၃၅ေယာက္ေရးထားတဲ႔ ကဗ်ာေပါင္း ၉၈ပုဒ္ကုိ စုစည္းထုတ္ေ၀ထားတာျဖစ္ပါတယ္ ။ စာအုပ္ဟာ သမုိင္း၀င္စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္ပါတယ္ ။ သမုိင္း၀င္လုိ႔ေဖာ္ျပရတဲ႔ အေၾကာင္းမ်ားစြာထဲက တစ္ခုကေတာ႔ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ စာအုပ္မွာ အမ်ဳိးသမီးကဗ်ာဆရာေတြခ်ည္းပဲ ဒီေလာက္အမ်ားအျပား စုစည္းထုတ္ေ၀တဲ႔ ကဗ်ာစာအုပ္ ရယ္လုိ႔ တစ္ခါမွ မေပၚေသးဘူးတဲ႔ အတြက္ပါပဲ ။ 

ဒီလုိ သမုိင္း၀င္ကဗ်ာစာအုပ္ကုိ ၂၀၁၂ ၾသဂတ္စ္လအတြင္းမွာ ႏွစ္ကာလမ်ားစာအုပ္ တုိက္ကေန ထုတ္ေ၀ေပးခဲ႔ပါတယ္ ။ အတြင္းမွာ ကဗ်ာဆရာေပါင္း ၃၅ဦးက ပ်မ္းမွ် သုံးပုဒ္ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ပုဒ္ေလာက္ ေရးသားၾကပါတယ္ ။ ကဗ်ာဆရာမေတြရဲ႕ ပုံတူ ခဲေကာက္ေၾကာင္းပုံေလးေတြကုိ ဆရာမ ပန္ဒုိရာက ေရးဆြဲေပးၿပီး ဒီစာ အုပ္ကုိလည္း ကဗ်ာဆရာမ ပန္ဒုိရာကပဲ စုစည္းတင္ဆက္ေပးခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္ ။ ၀ါ၀င္တဲ႔ ကဗ်ာဆရာမေတြကုိ အသက္ အရြယ္အလုိက္စီစဥ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္ ။ ပါ၀င္တဲ႔ ဆရာမေတြကေတာ႔ ဆရာမ ခင္၀င္းသစ္ ၊ ဆရာမ ၿငိမ္းဒႆန၊ ဆရာမ မအိ ၊ ဆ၇ာမ စမ္းစမ္းတင္ ၊ ဆရာမ မိေႏွာင္း၊ ဆရာမ ဧဧသန္း ၊ ဆရာမ မရီေ၀ ၊ ဆရာမ မေႏြ၊ ဆရာမ သန္႔စင္ ေအး ၊ ဆရာမခင္ျမဇင္ ၊ ဆရာမ ျဖဴမြန္ ၊ ဆရာမ ေမၿငိမ္း ၊ ဆရာမ ခက္မာ ၊ ဆရာမ ေမေအာင္လင္း ၊ ဆရာမ စုမီေအာင္ ၊ ဆ၇ာမ စမ္းသီတာ ၊ ဆရာမ မိေကာက္ ၊ ဆရာမ ျမတ္ ၊ ဆရာမ K ျမႏြယ္ ၊ ဆရာမ ၾကည္ေမြ႔အိမ္ ၊ ဆရာမ မေနာ္ဟရီ ၊ ဆရာမ ရွင္ေဒ၀ီ ၊ ဆရာမ အိျႏၵာ ၊ ဆရာမ ပန္ဒုိရာ ၊ ဆရာမ ေသြး(စစ္ကုိင္း ) ၊ ဆရာမ လုံမၿငိမ္းခ်မ္း ၊ ဆရာမ ညဳိျပာ၀ုိင္ ၊ မႈဴးဒါရီ ၊ ဆရာမ မုိးေဒ၀ါ၊ ဆရာမ မဏိခ ၊ ဆရာမ ငယ္ငယ္ (ေက်ာက္ဆည္) ၊ ဆရာမ ခ်ဳိပိန္းေနာင္ ၊ ဆရာမ မယ္ေယြး ၊ ဆရာမ ေနေအဒီ ၊ဆ၇ာမ မြန္းသူအိမ္ တုိ႔ပါပဲ ။ ကၽြန္မတုိ႔ ဒီတစ္ပါတ္မွာ အဓိက ေဆြးေႏြးမယ္႔ အေၾကာင္းကေတာ႔ ဒီစာအုပ္ဟာ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာ သမုိင္းမွာ အေရးႀကီးသလဲ ဆုိတာပါပဲ ။ ကဗ်ာ ရြတ္ဆုိမႈ လုပ္ဖုိ႔ရာ စိတ္ကူးမရွိခဲ႔ပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ကဗ်ာအေၾကာင္းေဆြးေႏြးမႈမွာ ကဗ်ာရြတ္ဆုိမႈနဲ႔ စတင္ခ်င္တဲ႔အတြက္ ကဗ်ာ စာအုပ္ကုိ ဦးေဆာင္ စုစည္းခဲ႔သူ ကဗ်ာဆရာမ ပန္ဒုိရာကို ေက်းဇူးတင္ရွိတဲ႔ အေနနဲ႔ ဆရာမရဲ႕ ကဗ်ာသုံးပုဒ္ထဲက တစ္ပုဒ္ကုိ စတင္ ရြတ္ဆုိပါ႔မယ္ ။ ကဗ်ာမွာ အဓိကဇာတ္ေျပာသူက ေဘာလုံးတစ္လုံးျဖစ္ပါတယ္ တနည္းအားျဖင္႔ ဆရာမက ကဗ်ာမွာ သူမ ရဲ႕ဘ၀ကုိ ကြင္းထဲက ကစားစရာ အလုံးတစ္လုံးအျဖစ္တင္စားရင္ ေလာကကုိ ရႈျမင္တတ္လာေအာင္ ခြင္႔လႊတ္စိတ္နဲ႔ ေရးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္ ။

ကစားလံုးမ်ား


အဆံုးအစ ရွာမရတာ ဘ၀ေပါ့
လိမ့္ေနတယ္
လည္ေနတယ္
အေပ်ာ့အမာ အက်စ္အပြကြဲျပားလည္း
ျမင့္ရာက နိမ့္ရာကို ဆင္းတယ္
အရွိန္နဲ႕ျပဳတ္က်လာေတာ့/ပစ္ခ်လိုက္ေတာ့
တစ္ခ်က္ႏွစ္ခ်က္ ျပန္ကန္ၿပီး ခုန္ထတယ္
တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ
လူတကာ ၀ိုင္းလုခံရတယ္
တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ
တစ္ေယာက္ဆီတစ္ေယာက္ ပုတ္ထုတ္ၾကတယ္
တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ
ကိုယ္ကေတာ့ မထိထိေအာင္ ရိုက္ၿပီး
တဖက္လူက ျပန္ဆယ္လုိ႔မရေအာင္ ပို႕တယ္
တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ
ရည္မွန္းခ်က္တစ္ခုဆီ ေရာက္ေအာင္သြင္းတယ္
တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ
တိုင္ႏွစ္လံုးၾကားမွာ ႀကိဳးတန္းေပၚမွာ
ပိုက္ထဲမွာ ပိုက္အထက္မွာ
ျခင္းထဲမွာ တြင္းထဲမွာ
ေျမႀကီးေပၚမွာ ေရထဲမွာ
စည္းမ်ဥ္းေတြရဲ႕ အတြင္းဘက္မွာ အျပင္ဘက္မွာ
အားရပါးရ လႊဲရိုက္လိုက္တာေတြ
တယုတယ တြန္းတိုက္လိုက္တာေတြ
ပုတ္ကာ ပုတ္ကာ သယ္ယူသြားတာေတြ
လိမ္ကာေခါက္ကာ ဆြဲေျပးသြားတာေတြ
႐ိုက္တံကုိသံုးတယ္ လက္ကိုသံုးတယ္
ေျခေထာက္ကိုသံုးတယ္ ေခါင္း ပခံုးကိုသံုးတယ္
ကိုယ္ခႏၶာတစ္ခုလံုးကို သံုးတယ္
က်ဥ္းထဲက်ပ္ထဲကေန ဘယ္လိုျပန္ဆယ္မလဲ
လိုရာကိုေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုခ်ိန္ဆမလဲ
တစ္လံုးထဲလား အလံုးေပါင္းမ်ားစြာလား
တစ္လံုးနဲ႔ တစ္လံုးထိရမွာလား မထိရဘူးလား
တစ္လံုးေပ်ာက္သြားရင္ ေနာက္တစ္လံုး အစားထိုး၀င္လာမွာလား
ကဲ.. အမွတ္ေတြရၾကေစေတာ့
တစ္ခ်က္တို႔ထိလိုက္႐ုံနဲ႕တင္
ငါ့ကိုယ္ငါအေကာင္းဆံုးလွိမ့္ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။

ပန္ဒိုရာ


ကုိဗညား။ မပုိင္ပုိင္ေရ မထမဆုံးနိဒါန္းေျပာသြားတဲ႔ အထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္ မရွင္းတာေလး ရွိတယ္ ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ဟုတ္ ။ ကုိဗညားေျပာပါ ။

ကုိဗညား ။ ခုကဗ်ာ ဆရာမ ၃၅ေယာက္ေရးတဲ႔ စာအုပ္ကုိ ဘာေၾကာင္႔ သမုိင္း၀င္ စာအုပ္လုိ႔ေျပာရတာလဲ ဆုိတာပါပဲ။

ကုိေသာ္ ဇင္ ။ ဟုတ္တယ္ ကုိဗညားေရ ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးရမယ္႔ အေၾကာင္းက ဒါဟာ သမုိင္း၀င္ စာအုပ္တစ္ အုပ္ျဖစ္တယ္ ။ အင္း သမုိင္း၀င္ဆုိတဲ႔ စကားလုံးကုိ ႀကီးက်ယ္တယ္ဆုိရင္ေတာင္မွာ ဒီစာအုပ္ဟာ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာ သမုိင္း မွာ အေရးႀကီးတဲ႔ စာအုပ္တစ္အုပ္ပဲလုိ႔ ဆုိရမယ္ ။ အေရးႀကီးတယ္ဆုိေတာ႔ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာ သမုိင္းကုိ ေျပာရင္ ဒီစာအုပ္ ကုိပါထည္႔ေျပာရမယ္႔ သမုိင္း၀င္သေဘာပါလာၿပီလုိ႔ပဲ ဆုိရမွာေပါ႔ ေနာ္။ ကုိဗညားေမးသလုိပါပဲ ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း အမ်ဳိးသမီး ကဗ်ာဆရာမေတြ စာအုပ္ေတြအေၾကာင္းေဆြးေႏြးမွာ ဆုိေတာ႔ မပုိင္ပုိင္ကုိပဲ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြး ေစခ်င္ပါတယ္ ။ လုပ္ပါဦး မပုိင္ပုိင္ရ ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ကၽြန္မရဲ႕ အျမင္ကုိမေျပာခင္ ကဗ်ာစာအုပ္စီစဥ္သူ ဆရာမပန္ဒုိရာရဲ႕ စကားမွာပါတဲ႔ အျမင္ေလးတစ္ရပ္ကုိ အရင္း ကုိးကားပါရေစ ။ ဆရာမက ယေန႔ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာအခင္အက်င္းနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး “ တမင္ျဖစ္ျဖစ္ ၊ ေမ႔ေလ်ာ႔ လုိ႔ ျဖစ္ျဖစ္ ၊ အမွတ္တမဲ႔ သတိမထားမိလုိ႔ျဖစ္ျဖစ္ ၊ မေပါက္မေရာက္ ႏုိင္လုိ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အမ်ဳိးသမီးကဗ်ာဆရာမေတြ တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ မပါတဲ႔ ကဗ်ာ စုစည္းမႈ စာအုပ္မ်ဳိးေတြကေတာ႔ ျမန္မာကဗ်ာေလာကမွာ ထြက္ေပၚခဲ႔တာကုိ ေတြ႔ေနရတယ္။ ” လုိ႔ ဆုိတာ ။ ကၽြန္မလည္း ဒီအျမင္ကုိ ေထာက္ခံတယ္ ။ ကဗ်ာစာအုပ္ကုိ လက္ေရြးစင္စုစည္းထုတ္ေ၀တာေတြ မၾကာ ခဏ ကဗ်ာေလာကမွာေပၚေပါက္ခဲ႔ဖူးပါတယ္ ။

ကုိဗညား ။ လက္ေရြးစင္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္ေတာ္သေဘာက်တယ္ ။ ကဗ်ာ စာအုပ္ စုစည္းထုတ္ေ၀မႈမွန္သမွ်ဟာ ေရြးခ်ယ္ သူရဲ႕ ႀကဳိက္ႏွစ္သက္ရာနဲ႔ လုပ္ပုိင္ခြင္႔ကုိ အသုံးခ်ၿပီး လက္ေရြးစင္ စုစည္းေရြးခ်ယ္ရတာေတြခ်ည္းပဲေနာ ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ဟုတ္တယ္ ကုိဗညားရဲ႕ ။ အဲဒိလုိ လက္ေရြးစင္စုစည္းမႈေတြ အေတာ္ထြက္ခဲ႔ဖူးတယ္ ။ သိပ္မၾကာခင္ႏွစ္က “ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာေတြကုိကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္တစ္ပုဒ္ႏႈန္းနဲ႔ အေယာက္ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ စုစည္းထတ္ေ၀မႈ ရွိခဲ႔ဖူး တယ္။

ကုိေသာ္ဇင္ ။ ဟုတ္လား ။ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာေတြကုိ ေရြးခ်ယ္သူက သူႀကဳိက္ႏွစ္သက္ရာ သင္႔ေတာ္ရာ ကိုေရြးခ်ယ္တာေပါ႔ ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ဟုတ္တယ္ အဲဒီေရြးခ်ယ္မႈမွာ ကၽြန္မသိသေလာက္ဆုိရင္ မိန္းမတစ္ေယာက္မွမပါဘူး ။

ကုိဗညား ။ ဟုတ္လား ။ ခုစာအုပ္မွာလဲ ေယာက္်ားေတြ တစ္ေယာက္မွမပါဘူးေနာ္။

ကုိေသာ္ဇင္ ။ အင္း ကုိဗညား ကၽြန္ေတာ္႔ အထင္ ဒီစာအုပ္ႏွစ္ခုရဲ႕ သေဘာကတူေတာ႔ မတူဘူးဗ် ။ ပထမ ေယာက္်ားေတြ ခ်ည္းပဲ ပါတဲ႔ ကဗ်ာက ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာေရးတဲ႔ သူဘယ္သူမဆုိ ကဗ်ာကုိ ေရြးခ်ယ္သူက ႀကဳိက္ႏွစ္သက္မယ္ဆုိရင္ ထည္႔ ၿပီး ေရြးခ်ယ္မွာ ။ ခု ကဗ်ာစာအုပ္ကေတာ႔ ျမန္မာျပည္မွာ မိန္းမေတြခ်ည္းပဲ ထုတ္တဲ႔ ကဗ်ာ စာအုပ္ရယ္လို႔ မရွိေသးတဲ႔ အခ်က္ရယ္ ၊ ေရွ႕က ကဗ်ာ ညြန္႔ေပါင္းက်မ္းေတြမွာ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာရယ္လုိ႔ ေရြးခ်ယ္ၿပီး မိန္းမကဗ်ာဆရာမတစ္ေယာက္မွ မေရြးခ်ယ္သြားတာ ၊ မိန္းမ ကဗ်ာဆရာမေတြ ေဘးဖယ္ထုတ္ထားတဲ႔ အေျခအေနတစ္ရပ္ကုိ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိေမးခြန္း ထုတ္ထားတဲ႔သေဘာပဲ ။

ကိုဗညား ။ ဟုတ္ၿပီ ။ ဒါေၾကာင္႔ အမွာစာမွာ ကဗ်ာဆရာမ ပန္ဒုိရာက “… ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကဗ်ာေရးေနတဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြ ရွိၾကတယ္ဆုိတာရယ္ ၊ သူတုိ႔ဟာ ဘယ္လုိကဗ်ာမ်ဳိး ေရးသားေနၾကတယ္ ဆုိတာရယ္ကုိ တတ္ႏုိင္သမွ် စုစည္းၿပီး အရွိ အတုိင္း မွတ္တမ္းတင္ ထင္ဟပ္ျပခ်င္တဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီစာအုပ္ကုိ စီစဥ္ခဲ႔ပါတယ္ ” လုိ႔ဆုိတဲသေဘာေပါ႔ ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ။ ဟုတ္တယ္ ကိုေသာ္ဇင္တုိ႔ ကုိဗညားတုိ႔ေျပာတာမွန္တယ္ ။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာလက္ေရြးစင္စုစည္းထားတဲ႔ ကဗ်ာ စာအုပ္ေတြမွာတင္မကဘူး ။ လက္ေရြးစင္ေရြးခ်ယ္ၿပီ ဆုိရင္ မိန္းမေတြ ေဘးဖယ္ထုတ္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားတာပဲ ။ ဥပမာ ကၽြန္မ ျပရရင္ တကၠသုိလ္၀င္တန္း စကားေျပဖတ္စာအုပ္မွာ သိဃၤသူ႔သမီးနဲ႔ မိဖုရားဖြားေစာဆုိၿပီး မိန္းမႏွစ္သာပါတယ္ ။ ပါတဲ မိန္းမႏွစ္ဦးရဲ႕ အေရးအသားကလည္း ေက်ာက္စာေတြပဲ ။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ခန္႔မွန္ေျခ ၆ရာ ပတ္၀န္က်င္ေလာက္ရွိတဲ႔ အေရး အသားေတြကုိ ေဖာ္ျပရာမွ မိန္းမေတြရဲ႕ အေရးအသားေတြမပါေတာ႔ဘူး ။ ကၽြန္မတုိ႔ႏုိင္ငံမွာ မိန္းမကဗ်ာဆရာမေတြ နည္းပါးတယ္ ဆုိတာ မျငင္းပါဘူး ။ ဒါေပမယ္႔ လက္ေရြးစင္ေရြးခ်ယ္သူေတြကုိ ေမးရမွာက ႏွစ္ေပါင္းေျခာက္ရာအတြင္း သူတုိ႔အေနနဲ႔ မိန္းမစာေရးဆရာမတစ္ေယာက္ေလာက္ေတာ႔ ေရြးရမယ္ဆုိတဲ႔ အသိဘာေၾကာင္႔ မျဖစ္တာလဲ ။ အဲဒီလုိ ေရြးခ်ယ္မရေလာက္ ေအာင္ မိန္းမေတြဟာ ညံ႔ဖ်င္းေနပါတယ္လုိ႔ေရာ ေရြးခ်ယ္သူဟာ ေျပာရဲမလား။   ႏွစ္ေပါင္း ေျခာက္ရာ အတြင္း ေရြးခ်ယ္သူအေနနဲ႔ သူေရြးခ်ယ္ရေလာက္ေအာင္ မိန္းမစာေရးဆရာမေတြေရြးခ်ယ္တဲ႔ စာေကာင္းတစ္ပုဒ္ တစ္ေလ မွ မေပၚေပါက္ခဲ႔ဖူးလား ။ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္မထပ္ၿပီး ေျပာခ်င္တာက ခု အမ်ဳိးသမီးကဗ်ာဆရာမေတြဟာ ကၽြန္မတုိ႔လည္း လူေတြပဲ ၊ ကၽြန္မတုိ႔လည္း ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာေတြ ေရးတယ္ ဒီမွာၾကည္႔ၾကလုိ႔ ေျပာရေလာက္ေအာင္ကုိ ထုတ္ျပလာၿပီ။

ကိုေသာ္ဇင္ ။ မပုိင္ပုိင္ေရ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္ေမးခ်င္တာ လက္ေရြးစင္ စုစည္းထုတ္ေ၀တဲ႔ အခါ ေယာက္်ား ကဗ်ာ ဆရာမေတြေလာက္ မိန္းမကဗ်ာဆရာမေတြက ကဗ်ာ အေရးနည္းတာနဲ႔ အေရအတြက္အားျဖင္႔နည္းတာေတြ ေၾကာင္႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလား။

ကုိဗညား ။ အင္း ေမးခြန္းက အေတာ္ကေလး တာသြားတဲ႔ေမးခြန္းပဲ ။ မိန္းမေတြအေရအတြက္နည္းလို႔ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာ ညြန္႔ေပါင္းက်န္မွာ တစ္ေယာက္မွ မပါတာကေတာ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအတြက္သိပ္ ၾကည္႔မေကာင္းလွဘူးထင္တယ္ ။ မပုိင္ပုိင္ေရာ ဘယ္လုိေျဖဖုိ႔ ႀကဳိးစားမလဲ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ကၽြန္မေမးခ်င္တာက တစ္ခုတည္းပဲ ။ မိန္းမေတြ ကဗ်ာေရးတာနည္းလုိ႔ မပါဘူးလုိ႔ ဆင္ျခင္မေပးနဲ႔။ မိန္းမကဗ်ာ ဆရာမေတြ ကၽြန္မတုိ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ တစ္ေယာက္မွ မရွိေနရင္ေတာင္မွ သူတုိ႔ေတြကဗ်ာေရးႏုိင္ေအာင္ လက္ေရြး စင္ က်မ္းမွာ ပါ၀င္လာေအာင္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္လုံးက လုပ္ရမွာ ။ ခုေတာ႔ ကၽြန္မတုိ႔ နုိင္ငံမွာ မိန္းမစာေရးဆရာမေတြ ေရာ ၊ မိန္းမ ကဗ်ာဆရာမေတြပါရွိရဲ႕သားနဲ႔ မပါလာတာကေတာ႔ ဒါဟာ မရွိလုိ႔မေရြးတာထက္ ႏုိင္ငံတကာမွာေတာ႔ “ ေဘးဖယ္ထုတ္တာ ၊ marginalized လုပ္တာ ” လုိ႔ေခၚတယ္ ။ ကၽြန္မ ကဗ်ာေတြဖတ္ဖူးတယ္ ။ ကဗ်ာဆရာေတြ ေျပာတာလည္း တစ္ခါတစ္ရံၾကားဖူးတယ္ ။ ကၽြန္မတုိ႔ႏုိင္ငံမွ ကဗ်ာဆရာေတြ ရွိေနတာဟာ ႏုိင္ငံအတြက္ ဂုဏ္ယူစရာပဲ ဆုိတာမ်ဳိးေတြ ။ မိန္းမကဗ်ာဆရာမေတြက နည္းပါးလုိ႔ ၊ ကဗ်ာသိပ္မေရးလုိ႔လုိ႔ မေရြးခ်ယ္ ျဖစ္တာပါ လုိ႔ဆင္ေျခေပးသူေတြကုိ ဒါဆုိ ကၽြန္မေျပာခ်င္တာက “ကၽြန္မတုိ႔ နုိင္ငံမွာ ကဗ်ာဆရာမေတြ ရွိေနတာကေရာ အင္မတန္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ မဟုတ္ဘူးလား ။ အိမ္နီးနားခ်င္း စကၤာပူတုိ႔ ထုိင္းတုိ႔ထက္ ကၽြန္မတုိ႔မွာ ယဥ္ေက်းမႈကိစၥကုိ လုပ္ေနတဲ႔ ကဗ်ာဆရာေတြမ်ားလုိ႔ ဂုဏ္ယူတယ္ဆုိရင္ ကဗ်ာဆရာမေတြမ်ားတာကေရာ ပုိၿပီး ဂုဏ္ယူဖြယ္မဟုတ္ဘူးလား ။ ဒီေတာ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္လုံးနဲ႔ခ်ီၿပီေျပာရရင္ ကဗ်ာဆရာမနည္းေနရင္ေတာင္မွ အဲဒီနည္းေနတဲ႔ အထဲက ဂရုတစုိက္ေရြးခ်ယ္ မႈေတြ လုပ္ရမွာ။

ကုိဗညား ။။ အင္း တကယ္လုိ႔ မိန္းမေတြ ေရးတဲ႔ ကဗ်ာေတြက မေကာင္းလုိ႔ မေရြးခ်ယ္တာပါလုိ႔ ဆုိရင္ေရာ မပုိင္ပုိင္ရာ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ။ေကာင္းေကာင္းတယ္ မေကာင္းဘူးဆုိတာကေတာ႔ အလြန္ရႈပ္ေထြးတဲ႔ ျပႆနာရပ္ပါ ။ ဘယ္လုိ စံေတြကုိ ျပၿပီး ေကာင္းတယ္ မေကာင္းတယ္ ဆုံးျဖတ္မွာလဲ ။ ေ၀ဖန္ေရးသီအုိရီေတြအရေျပာရင္ ေ၀ဖန္ေရးသစ္ေတြက ကဗ်ာထဲမွာ သုံးတဲ႔ အလကၤာ ပုံသဏၭာန္ေတြနဲ႔ အေၾကာင္းအရာႏွစ္ခု အံကုိက္ေနရင္ေကာင္းတာပဲ။ ဒါမွမဟုတ္ ေကာင္းတယ္လုိ႔ မသုံးခ်င္ရင္ ဖတ္ရႈရအဆင္ေျပတာပဲ ။ ပုိ႔စ္ကုိလုိနီယာယ္ေတြက ကုိလုိနီလြန္ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈေတြကုိ ေဖာ္ျပႏုိင္ရင္ ကဗ်ာက ဖတ္ရႈရ အဆင္ေျပတာပဲ ။ ကၠတၳိယ ၀ါဒီေတြကေတာ႔ မိန္းမေတြရဲ႕ သီးျခားခံစားမႈအေတြ႔အႀကဳံကုိ ထုတ္ေဖာ္ျပႏုိင္ရင္ သေဘာက်မွာပဲ ။ သီအုိရီေတြအရတူမွမတူတာ ။ ဒါမွမဟုတ္ ေရြးခ်ယ္မႈေတြကုိ ကဗ်ာဖတ္အေတြ႔အႀကဳံအရလုပ္မယ္ ဆုိရင္ေတာ႔ ကၽြန္မ မသိဘူး ။ ကဗ်ာဖတ္အေတြ႔အႀကဳံအရလုပ္ရင္ ေယာက္်ားကဗ်ာေတြကုိ သာ အဖတ္အရႈမ်ားတဲ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ ေယာက္်ားေတြရဲ႕ နမိတ္ပုံနဲ႔ ေယာ္က္်ားႀကီးစုိးလႊမ္းမုိးမႈသေဘာပါတဲ႔ အျမင္ေတြကုိသာ ေကာင္းမယ္ လုိ႔ ယူမွာပဲ ။

ကုိေသာ္ဇင္ ။ ေနာက္ဆုံး သေဘာတရားတစ္ခုကုိ ကၽြန္ေတာ္နားမလည္ဘူး မပုိင္ပုိင္ ။ ကဗ်ာဖတ္အေတြ႔အႀကဳံအရလုပ္ရင္ ေယာက္်ားကဗ်ာေတြကုိ သာ အဖတ္အရႈမ်ားတဲ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ ေယာက္်ားေတြရဲ႕ နမိတ္ပုံနဲ႔ ေယာ္က္်ားႀကီး စုိးလႊမ္းမုိးမႈသေဘာပါတဲ႔ အျမင္ေတြကုိသာ ေကာင္းမယ္ လုိ႔ ယူမွာပဲ ဆုိတဲ႔ စကားကုိ ကၽြန္တာ္နားမလည္းဘူး။

မပုိင္ပုိင္ ။ ။ အင္း ကၽြန္မေျပာခ်င္တာ ဂႏၳ၀င္ေတြနဲ႔ေမာ္ဒန္ကဗ်ာေတြ ျငင္းခဲ႔တုန္းကလုိပါပဲ ။ ဂႏၳ၀င္ကုိပဲ အဖတ္မ်ားတဲ႔ ယခင္ ကဗ်ာဆရာႀကီးေတြက ေမာ္ဒန္ကဗ်ာကုိ ႀကဳိက္မွာ မဟုတ္ဘူး ။ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာအမ်ားစုကုိ မေကာင္းဘူးလုိ႔ပဲျမင္မွာ။ တစ္ပုဒ္တစ္ေလ ေလာက္သာႀကဳိက္တယ္ ေကာင္းတယ္လုိ႔လည္း ျမင္ႏိုင္တာပဲ ။ ဒါေၾကာင္႔ ကုိယ္႔ရဲ႕ ႀကဳိက္ႏွစ္သက္မႈကုိသာ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ႔ တစ္ခါတစ္ေလ ကဗ်ာဖတ္တဲ႔ အေလ႔အက်င္႔ေတြ အတြင္းမွာ ကုိယ္႔အေပၚ ျပန္လႊမ္းမိုးႀကီးစုိးထားတဲ႔ ႀကဳိက္ႏွစ္သက္မႈနဲ႔ေကာင္းမႈသေဘာေတြရွိေနတယ္ ။ ကဗ်ာအေရးက်ဲၿပီး ၊ အေရအတြက္ နည္း ပါးတဲ႔ အမ်ဳိးသမီးကဗ်ာဆရာမေတြရဲ႕ ကဗ်ာကုိ ဖတ္ၿပီး ေယာက္်ားကဗ်ာဆရာေတြ လႊမ္းမုိးႀကီးစုိးထားတဲ႔ ေခတ္ႀကီး အတြင္းမွာ ကုိဗညားေမးသလုိ မိန္းမကဗ်ာဆရာေတြ ေရးတဲ႔ ကဗ်ာေတြ မေကာင္းလုိ႔ မေရြးခ်ယ္တာပါလုိ႔ ေျပာရင္ ကၽြန္မ တုိ႔ လုိက္ၿပီး အျငင္းမပြားပါဘူး ။ ၿပီးေတာ႔ လူမႈလိင္ ပညာ(gender studies) ေတြမွာ ကၽြန္မတုိ႔ေတြ႔ရတဲ႔ အတိုင္း ေယာက္်ားေတြရဲ႕ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈနဲ႔ မိန္းမေတြရဲ႕ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈမတူတဲ႔ အခါမွာ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈေတြ ကြဲျပားေနတယ္ဆုိတဲ႔ ႏွလုံးသြင္းေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ကဗ်ာမဖတ္ရင္လည္း မိန္းမကဗ်ာဆရာမ အမ်ားစုရဲ႕ ကဗ်ာအေပၚ ခံစားမိမဟုတ္ဘူး။

ကုိဗညား ။ ။ ကၽြန္ေတာ္႔ကုိ အက်ယ္ခ်ဲ႕ၿပီး ရွင္းျပေပးပါလား ။ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈေတြ ကြဲျပားေနတာကုိ ႏွလုံးသြင္းၿပီး ကဗ်ာဖတ္ရမယ္ဆုိတာ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ။ဒီစကားမွ ကၽြန္မေျပာခ်င္တာ တစ္အခ်က္ ေယာက္်ားနဲ႔မိန္းမေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈခ်င္းမွာ ကြဲျပားျခားနားတဲ႔ အပုိင္းေတြရွိေနတယ္။ ၂ အခ်က္ ဒါေၾကာင္႔ ကုိယ္႔ရဲ႕ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈေတြနဲ႔ပဲ အမ်ဳိးသမီးကဗ်ာေတြကုိ တန္ဖုိးျဖတ္လုိ႔မရဘူး ။ ကြဲျပားျခားနားေနတဲ႔ ေတြ႔ႀကဳံခံ စားမႈေတြ ရွိေနတယ္ဆုိတာနဲ႔ ကဗ်ာဖတ္မွ ျဖစ္မယ္။
 
ကုိေသာ္ဇင္ ။ ဟုတ္တယ္ဗ် ။ မပုိင္ပိုင္ေျပာေတာ႔မွ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ခုနက ရြတ္လုိက္တဲ႔ ဆရာမပန္ဒိုရာရဲ႕ကဗ်ာမွာ ထူးျခား ခ်က္ကုိသြားေတြ႔တယ္။
 
မပုိင္ပုိင္ ။ ဟုတ္တယ္ ကုိေသာ္ဇင္ ။ ဒီထူးျခားခ်က္က ေယာက္်ားေတြနဲ႔ ကြဲဲျပားျခားနားတဲ႔ ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈအပုိင္း ကေန ထြက္လာတာျမင္ႏုိင္တယ္။

ကုိဗညား ။ လုပ္ပါဦး ကုိေသာ္ဇင္က ဘာျမင္လုိက္သလဲ။
 
ကုိေသာ္ဇင္ ။ ။တျခားေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး ။ ခုနက ေျပာသလုိပဲ ။ ေယာက္်ားကဗ်ာေတြလည္း အဖတ္မ်ား ၊ ကၽြန္ေတာ႔ အတြက္လည္း မအီမလည္ႀကီးျဖစ္ေနတဲ႔ ကဗ်ာေခါင္းစဥ္ပဲ ဗ်။

မပုိင္ပုိင္ ။ ဟုတ္တယ္ ။ ကၽြန္မသတိထားမိတာက ဒီေခါင္းစဥ္ေရာကဗ်ာမွာ ၊ ေယာက္်ားကဗ်ာဆ၇ာေတြနဲ႔ ကြဲျပားျခား နားေနတဲ႔ ေတြ႔ႀကဳံခံစားမႈအပုိင္းကုိေတြ႔ရတယ္ ။ ကုိေသာ္ဇင္လည္း သိတဲ႔ အတုိင္းပဲ ။ ေယာက္်ားကဗ်ာ ဆရာေတြက ေဘာလုံးအေၾကာင္းေတြကုိ ေရးၾကတယ္ ။ ေဘာလုံးဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ လိင္သဘာ၀နဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနသလုိ မိန္းမ ေဘာလုံး ေလာကရယ္လုိ႔ ရွိလာေပမယ္႔ ေဘာလုံးဟာ ေယာက္်ားအဓိကလႊမ္းမုိးတယ္ ။ သေကၤတာ အပုိင္းမွာကုိက ေဘာလုံးဟာ ေယာက္်ား တစ္ေယာက္ရဲ႕ လိင္သဘာနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတာ ေလ ။ ခုပန္ဒုိရာရဲ႕ ကဗ်ာ ေခါင္းစဥ္က ေဘာလုံးတစ္ခုတည္း ကုိ မဦးတည္ခ်င္ေတာ႔ဘူး ။ ကစားလုံးမ်ား ရယ္လုိ႔သုံးတာ ဒီအသုံးဟာ ေဘာလုံးလုိ႔ မသုံးတဲ႔ အတြက္ကုိက ေယာက္်ား ကဗ်ာဖတ္သူေတြရဲ႕ လိင္အရဆက္သြယ္ခ်က္မွာ မသိမသာကင္းကြာ သြားေစတာ ၊ သူဖတ္ခဲ႔တဲ႔ ေယာက္်ားကဗ်ာေတြလုိ ေဘာလုံးတစ္ခုတည္းကုိ ဦးတည္ေရးမထားတာေၾကာင္႔ အလကၤာနဲ႔ နမိတ္ပုံအားနည္းတယ္လုိ႔ ေယာက္်ားအဓိက အျမင္အရ ျမင္မွာပဲ။

ကုိဗညား ။ ဟုတ္တယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း မပုိင္ပုိင္ မေျပာတုန္းက စဖတ္ဖတ္ခ်င္းမွာ ေခါင္းစဥ္က ကၽြန္ေတာ္႔အတြက္ စိမ္းတဲ႔ေခါင္းစဥ္ႀကီးလုိ႔ ခံစားလုိက္ရတယ္။ ေနာက္ေတာ႔ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔နဲ႔ အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ ဖုိဆန္မႈနဲ႔ ကင္းေ၀းတဲ႔ အသုံးဆုိတာေတြ႔လုိက္ရတယ္။

ကုိေသာ္ဇင္ ။ ။ အင္ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေယာက္်ားႀကီးစုိးလႊမ္းမုိးတဲ႔ ကဗ်ာေရြးခ်ယ္မႈနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ပုံေတြ အတြင္းမွာ ယခု အမ်ဳိးသမီးကဗ်ာ စာအုပ္ေပၚထြက္လာတာဟာ ထူးျခားမႈႀကီးတစ္ခု ၊ ေယာက္်ားႀကီးစုိးလႊမ္းမုိးသလုိ ျဖစ္ေနတဲ႔ ေခတ္ၿပဳိင္ ကဗ်ာအတြက္ ႀကဳိဆုိရမယ္႔ သမုိင္း၀င္ကိစၥတစ္ခုဆုိတာေျပာၿပီးၿပီ ။ မပုိင္ပုိင္ ဘာနဲ႔ အဆုံးသတ္ခ်င္ပါသလဲ။

မပုိင္ပုိင္ ။ ေယာက္်ားႀကီးစုိးလႊမ္းမုိးသလုိ ျဖစ္ေနတဲ႔ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာအတြက္ ထူးျခားမႈတစ္ခုပါပဲ ။ ဒီထူးျခားမႈကုိ မိန္းမေတြ ၃၅ေယာက္လုံးက သူတုိ႔ဘာသာသူတုိ႔ ႏွစ္ႏွစ္ၿခဳိက္ၿခဳိက္ ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ လုပ္ကုိင္ခဲ႔ၾကတာပါ ။ ေနာက္ေနာင္ တကၠသုိလ္ လက္ေရြးစင္ကဗ်ာက်မ္းေတြ သင္ၾကားဖုိ႔လုပ္တဲ႔ အခါ ၊ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာ စုစည္းမႈေတြလုပ္တဲ႔ အခါ မိန္းမေတြကုိ ဂရုစုိက္ လာေစဖုိ႔ မီးေမာင္းထုိးျပထားတဲ႔ စာအုပ္လည္းျဖစ္ပါတယ္ ။ ဘယ္လုိနယ္ပယ္မ်ဳိးမွမဆုိ အားနည္းေနတဲ႔ လူနည္းစုေတြကုိ အေလးေပး ျခင္းဟာ ယဥ္ေက်းတဲ႔ ဒီမုိကေရစီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ လကၡဏာတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

( ဆက္လက္ ေဖာ္ျပသြားပါမည္)

2 comments:

Anonymous said...

Dear Sayama Pandora,
Do you have a plan to post all the poems included in the book? I am interested in reading a poem written by Sayama Thant Sin Aye. Is she a Lecturer in Yangon University? If so, I would like to read her poem and may you please guide me how I can get the book. I know that the book is available to purchase in Singapore but I am recently living here in the U.S. Thank you in advance.
Regards,
YMK

pandora said...

Dear YMK,

Please email to pandorao@gmail.com or poetpandora@gmail.com

I will see how I can arrange to send you the book.

Best,

Pandora